گردشگری و سرمایه‌گذاری سبز؛ بزرگداشت روز جهانی گردشگری در ایران‌مال
گردشگری و سرمایه‌گذاری سبز؛ بزرگداشت روز جهانی گردشگری در ایران‌مال
عصر چهارشنبه ۵ مهرماه (۲۷ سپتامبر) ۱۴۰۲ آرش نورآقایی، مدیرمسئول فصلنامهٔ گیلگمش در جمع علاقه‌مندان گردشگری از چیستی موضوع منتخب (theme) سازمان جهانی گردشگری برای سال ۲۰۲۳ میلادی گفت. این گفتار با مرور اهم موضوعات مرتبط با توسعهٔ پایدار بین کشورهای عضو آغاز شد.
نورآقایی ضمن تأکید بر تمایز شعار (slogan) و مضمون (theme) موردنظر این سازمان به پیشینهٔ تصویب اساسنامهٔ آن (۱۹۸۰) و سرآغاز بزرگداشت این روز (۱۹۹۷) توجه داد و در ادامه از مهم‌ترین موضوعات مورد اشاره به ترتیب زیر یاد کرد:
سال ۱۹۸۰: سهم گردشگری در حفظ میراث فرهنگی، صلح و درک متقابل:
Tourism’s contribution to the preservation of cultural heritage and to peace and mutual understanding
بدین ترتیب و از آنجا که در جنگ جهانی بسیاری از شهر و بناها از بین رفته بودند، گردشگری، پیام‌آور صلح و راهکار درک متقابل ملت‌ها معرفی شد.
سال ۱۹۸۳: سفر و تعطیلات، یک حق و یک مسئولیت:
به باور نورآقایی در ایران همچنان کمتر به اهمیت این موضوع توجه می.شود.
Travel and holidays are a right but also a responsibility for all
ایشان اولین نشانه‌های بکارگیری کلیدواژه‌های مرتبط با توسعهً پایدار را در سال ۱۹۹۳ به شرح ادامه تبیین کرد؛
سال ۱۹۹۳: توسعهٔ گردشگری و حفاظت از محیط زیست به سمت هارمونی ماندگار:
Tourism development and environmental protection: towards a lasting harmony
مدیرمسئول فصلنامهٔ گیلگمش به درج عبارت «توازن ماندگار» به عنوان زمینهٔ تداوم پایداری اشاره کرد.
سال ۱۹۹۷: در مضمون ذیربط این سال برای اولین بار محیط زیست مورد توجه قرار می‌گیرد:
Tourism: a leading activity of the twenty-first century for job creation and environmental protection
سال ۲۰۰۱: نقطه عطفی‌است در آغاز هزارهٔ جدید؛
در ۲۷ سپتامبر سال ۲۰۰۰ مجمع جهانی گردشگری در ایران با طرح موضوع «گفتگوی تمدن‌ها» به پیشواز هزارهٔ سوم رفت:
Tourism: a tool for peace and dialogue among civilizatio
سال ۲۰۰۲: بر کلیدواژهٔ «اکوتوریسم» برای اولین بار از منظر توسعهٔ پایدار تأکید شد:
Ecotourism, the key to sustainable developmen
سال۲۰۰۳: توسعهٔ پایدار بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت:
Tourism: a driving force for poverty alleviation, job creation and social harmony
سال ۲۰۰۸: تغییرات اقلیمی موضوع روز سازمان جهانی گردشگری هم شد:
Responding to the challenge of climate change
سال ۲۰۱۲: «انرژی پایدار» از راهکارهای توسعهٔ پایدار معرفی شد:
Tourism & sustainable energy: powering sustainable development
سال ۲۰۱۴: توسعهٔ جوامع وابسته به توسعهٔ پایدار دانسته شد:
Tourism and Community Development
سال ۲۰۱۶: بار دیگر به نوعی بر موضوع بحث سال ۱۹۸۳ تأکید شد:
Accessible Tourism for all
نورآقایی یادآوری کرد که در سال ۲۰۱۵ اعلام شده بود تعداد گردشگران جهان از مرز یک میلیارد نفر گذشته و این میزان گردشگر، فرصت معرفی شده بود.
سال ۲۰۱۷: سال جهانی گردشگری پایدار برای توسعه خوانده شد و با برگزاری هفدهمین کنوانسیون جهانی راهنمایان گردشگری در ایران مقارن بود.
International year of sustainable tourism for development
درج این عبارت روی بدنهٔ هواپیمای گردشگران میهمان در این کنوانسیون از جمله اقدامات خاطره‌ساز این رویداد بود.
سال ۲۰۲۲: با افول نرخ گردشگری در پاندمی کووید۱۹ در جهان، بازاندیشی و بازبینی در گردشگری در دستور کار قرار گرفت:
Rethinking tourism
سال ۲۰۲۳: گردشگری و سرمایه‌گذاری سبز:
Tourism and green investment
توجه بر اهمیت درک تفاوت گردشگری سبز و سرمایه‌گذاری سبز برای گردشگری، نخستین فراز گفتار این بخش بود.
به زعم آرش نورآقایی از دههٔ سوم هرارهٔ سوم میلادی در خاورمیانه تحولات بزرگی برای جذب سرمایه‌گذاری و مدیریت مقاصد گردشگری رخ داده است؛ وی در این خصوص از برگزاری اکسپو دوبی، جام جهانی قطر و سرمایه‌گذاری‌های اخیر عربستان نام برد و غفلت از فرصت ورود به سدهٔ نو شمسی برای خلق جاذبه‌های متعدد برای کشور را مایهً تأسف دانست.
او در ادامه از سرمایه‌گذاری سبز گفت و اهداف آن را به ترتیب زیر برشمرد:
– سرمایه‌گذاری در پروژه‌های حفاظت از محیط زیست
– کاهش آلودگی هوا
– استفادهٔ کمتر از سوخت فسیلی
– حفظ منابع طبیعی
– توسعهٔ منابع انرژی جایگزین
– مدیریت زباله
از این روی ایشان چالش جهانی را مجاب کردن سرمایه‌گذاران کلان برای تأمین اهداف مذکور خواند. نورآقایی همچنین راه‌حل‌های مطرح در این زمینه اعم از بورس سبز، اوراق بهادار و زمینه‌سازی برای مسئولیت اجتماعی سازمان‌ها در راستای سرمایه‌گذاری سبز را معرفی کرد.
تأمین انرژی‌های پاک خورشیدی و باد، انرژی زیست‌توده (biomass)، biodiesel، انرژی حاصل از جزر و مد و انرژی زمین‌گرمایی (geothermal)، توجه به روشهای ذخیره انرژی، کشاورزی ارگانیک، حمل و نقل پایدار و بازیافت زباله برای تولید انرژی از جمله پروژه‌های نام‌برده شده برای سرمایه‌گذاری سبز بودند.
نورآقایی در این بخش به مزیت نسبی ایران در استفاده از آسبادها، طراحی سازگار هندسی کهن‌شهرها و معماری بومی ایران به ویژه در خانه‌ها و اجزایی چون بادگیر، سرداب، حوض، آب.انبار، کبوترخانه، یخچال، ساباط و … و هم‌سو بودن آنها با شاخص‌های فرهنگی، زیست‌محبطی و اقتصاد محلی اشاره کرد و این رویکرد را به مثابه الهام از حکمت کهن مورد ستایش دانست.
این نشست با قدردانی از حضور مخاطبین پایان یافت.
