ضرورت تغییر نگاه مدیران بخشهای دولتی و خصوصی
همزمان با روز جهانی بناها و محوطههای تاریخی، نشست تخصصی گنجینه آب و کارگاه آموزشی ضرورت حفاظت و نگهداری از سازههای آبی تاریخی به همت «دفتر گنجینه آب سازمان آب و برق خوزستان» با حضور مسئولان کشوری و استانی برگزار شد.
این کارگاه روز چهارشنبه ۲۹ فروردین ۱۳۹۷ همزمان با روز جهانی بناها و محوطههای تاریخی در محل سالن اجتماعات گیت بوستان اهواز با حضور معاون میراث فرهنگی کشور، مدیرکل موزهها و اموال منقول سازمان میراث فرهنگی، مشاور وزیر نیرو، استاندار خوزستان، مدیرکل موزههای نفت، مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان، مدیرکل میراث فرهنگی خوزستان، مدیران گنجینه آب، مدیران و دبیران تشکلهای غیردولتی حوزه میراث فرهنگی و جمعی دیگر از مسئولان و همچنین پژوهشگران و پیشکسوتان باستانشناسی کشور برگزار شد.
از جمله سخنرانان این همایش «آرش نورآقایی» رییس شورای سیاستگذاری فصلنامه گیلگمش و از فعالان و پژوهشگران حوزه گردشگری بود. او سخنرانی خود را با موضوع گردشگری و آب ارایه داد و گفت: در مورد گردشگری و آب صحبت میکنم درحالیکه در کشور نه به معنای واقعی گردشگری مفهوم دارد و نه به میزان کافی از آب برخورداریم.»
نویسنده کتاب «عدد، نماد، اسطوره» با ذکر سخنانی از داریوش بزرگ یادآور شد: داریوش در کتیبه خود از اهورامزدا میخواهد این کشور را از دشمن، خشکسالی و دروغ محفوظ دارد. در پژوهشی پیرامون معنای این سه سه واژه به نکاتی رسیدهام؛ از اسطوره “آرش کمانگیر”، زمانی که تورانیان (دشمن) به ایران حمله میکنند، خشکسالی میشود. هنگامی که آرش تیرش را میاندازد، در کنار رودخانهای به درخت گردو برخورد میکند و هنگامیکه دشمن عقب مینشیند، باران میبارد.»
وی تأکید کرد که از نظر اسطورهشناسی، «دشمن» و «خشکسالی» باهم در ارتباط هستند و ادامه داد: واژه دروغ با «drought» از یک ریشه است و به نظر میآید «دیو دروج» یا همان دشمن، هم با اینها در ارتباط است. حال اگر آب را متضاد خشکسالی بدانیم، گردشگری نیز متضاد دشمن است.
نورآقایی بیان کرد: مشکل صنعت گردشگری در ایران ورود اندک گردشگر خارجی نیست. مشکل اساسی این است برای این تعداد اندک گردشگر نیز برنامهریزی اساسی وجود ندارد و درآمد حاصل از ورود از گردشگر به کشور به جوامع محلی سود نمیرساند این درحالی است که وقتی با گردشگر خود به هر کشوری میرویم، او با جیب خالی برمیگردد.»
آرش نورآقایی یادآور شد: ما باید به این موضوع برسیم که داشتهها و سبک زندگی ارزشمند است و اگر روی این موارد تمرکز کنیم تورهای ایران از گرانترین تورهای دنیا می شوند. صنعت گردشگری در دنیا بر روی گردشگری تجربهمحور متمرکز است. تجربه فروختنی است و ما نمیتوانیم آن را بفروشیم.»
این جهانگرد ایرانی به مثالی برای جذب گردشگر در سطح دنیا اشاره کرد و گفت: «یک قهوه در اروپا بین سه تا پنج یورو قیمت دارد ولی وقتی همین قهوه در طبقه بالای برج ایفل سرو شود، قیمت آن ۱۵ یورو میشود. در واقع فرانسه در کنار قهوه منظره بالای برج را به گردشگر میفروشد.
رییس شورای سیاستگذاری فصلنامه گیلگمش با اشاره به اینکه برای رونق دادن به همه ابعاد گردشگری هزنیههای سنگین برای زیرساخت آن لازم نیست، افزود: در شوشتر «سد»، «بند»، «تونل»، «آبشار» و «آسیاب» وجود دارد، اما ماندگاری توریست برای دیدن این سیستم هیدرولیکی چقدر است؟ در همه جای دنیا، از ظرفیت کنار دریا یا رودخانه برای گردشگری استفاده میشود ولی، هیچکدام از شهرهای کشور از این موهبت حضور در کنار آب بهره نبردهاند.
آرش نورآقایی یادآور شد: «در مورد معجزه صحبت نمیکنم! در مورد داشتههایمان صحبت میکنم. درباره قنات گامهای اندکی برداشته شده و میتوان به رونق گردشگری قنات در ایران امیدوار بود. همچنین خانههای شهرهای کویری یزد، اردکان و شهرهای دیگر جزو معدود مکانهایی هستند که از سه طریق زیرزمین، کوچه و پشتبام به یکدیگر راه دارند و این میتواند برندی خلاق برای این شهرها باشد.
نورآقایی ادامه داد: در مورد ایران بسیاری از پایههای آن بر مبنای ادبیات است. ادبیات در کشور ما بسیار مهم است و بخش عمدهای از مشاهیر این مرز و بوم شاعر مسلک هستند. همچنین ایران معدنی از اسطورههای ناب و زیباست ولی صنعت گردشگری کشور نتوانسته از اسطورهها درآمد کسب کند. اسطوره را نمیتوان ساخت بلکه، آنان از گذشتگان به ما رسیدهاند. در فلورانس همه «دانته» را میشناسند. راهنمای گردشگری در فلورانس ممکن است به گردشگر بگوید اگر «کمدی الهی» را نخواندهاید نباید به این سفر میآمدید ولی آیا وقتی گردشگری به ایران میآید میتوانیم بگوییم اگه «حافظ» نخواندید چرا به ایران سفر میکنید؟»
این راهنمای گردشگری باسابقه در ادامه گفت: هر گردشگری که به شهر رم میرود حتماً از «چشمه عشاق» بازدید میکند اما کسی برایش چندان مهم نیست که در باغ فین کاشان چشمه فین را ببیند. درحالیکه اعتبار این باغ به همان چشمه است.
آرش نورآقایی در نهایت یادآور شد: «در ایران زیبایی نابود شده است و به همین خاطر توسعه گردشگری پایدار و درآمد به دست آمده از آن پایدار نیست. به هرحال تغییر نگاه کلی مدیران بخشهای دولتی و خصوصی لازم است تا اتفاقی مهم و ژرف بیفتد.»
