مروری بر تجربهی اردکان و پروژهی «اهل اردکانم»

در واپسین روز از اردیبهشتماه ۱۴۰۲ و به همت انجمنهای علمی مرمت و معماری دانشگاه شهید بهشتی، فرصتی دست داد تا مروری شود بر تجربهی اردکان و پروژهی اهل اردکانم.
این نشست با حضور آقایان دکتر جورابچی، عضو هیأت علمی مرمت دانشکدهی معماری و شهرسازی، دکتر رضا ملاحسینی، مدیرعامل انجمن چارسوق کویر اردکان و آرش نورآقایی، مدیر پروژه و مدیرمسئول مجلهی میراث و گردشگری گیلگمش برگزار شد.
دکتر جورابچی در بخش نخست به پیشینهی مطالعات بر روی شهرهای کوچک تاریخی از ابتدای تأسیس دانشکدهی معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی اشاره داشت و به سابقهی موجود چه از زمان تدوین طرحهای جامع شهرها و چه در بخش مرمت پرداخت. ایشان نمونه مطالعات انجام شده در شهرهایی چون گناباد، بیدخت، قائن، بافق، نایین، گرمسار، کاشان و بررسی موردی شهرستان اردکان را نیز به عنوان شهری منسجم، غنی و اصیل با معماری بینظیر یادآور شد. وی بافت تاریخی شاخص این شهر را حائز توجه خواند.
جورابچی بافت تاریخی را به مثابه همنشینی بناها نسبت به تکبنای تاریخی دارای ارزش افزوده دانست.
او بالاترین سطح معماری را مبدع شهر و شهر را مهمترین دستاورد فرهنگی بشر معرفی کرد.
دکتر جورابچی اذعان داشت که در سالهای نخستین پس از انقلاب فرهنگی به کمک عکسهای هوایی سالهای ۳۵ و ۶۵ مورفولوژی دقیق بافت تاریخی اردکان توسط این دانشکده تدوین شده است.
دکتر ملاحسینی در ادامهی این نشست به اهمیت آموزش جامعهی محلی پرداخت. او از یک سو به تجربیات انجمن چارسوق کویر اردکان در حوزهی آموزش کودک و نوجوان طی ۱۰ سال اخیر اشاره کرد و از سوی دیگر صنعتی شدن، مهاجرپذیری، آلودگیهای زیستمحیطی و تنوع اقوام ساکن در این شهرستان را گوشزد کرد.
ایشان به اهمیت تبیین برنامه برای مدیریت شهرستان اردکان در قالب مقصد گردشگری پرداخت و نقش محتوای باارزش و اثربخش را مورد توجه قرار داد.
او با شرح پیشینهی فاز اول پروژهی «اهل ایرانم» برای شهرستان کاشان به چرایی و چگونگی اجمالی اجرای پروژهی «اهل اردکانم»، طرح جامع توسعهی گردشگری اردکان و تهیهی وبسایت ذیربط پرداخت.
وی همچنین خبر از آمادهسازی نسخه انگلیسی کتاب راهنمای گردشگری «اهل اردکانم» داد.
آرش نورآقایی، مدیر پروژهی «اهل ایرانم»
در بخش سوم نشست، ضمن قدردانی از جناب جورابچی برای یادآوری ارزش بنیادین معماری شهر به ارزش حضور زرتشتیان در اردکان پرداخت؛ اهمیت تولید بهروز محتوا را با توجه به توسعهی. روزافزون دانش هوش مصنوعی یادآور شد و پرهیز از ترویج اطلاعات نادرست گردشگری ناشی از عدم وجود مستندات را خاطرنشان کرد.
نورآقایی به فرآیند تبدیل منبع گردشگری به جاذبه پرداخت؛ اهمیت تولید محتوای مؤثر مبتنی بر روایتگری خلاقانه را تشریح کرد و از کمبود محتوای مناسب برای جذب گردشگر به خصوص در مورد کتب راهنما در کشور گفت.
او هنر راهنمای گردشگری را نوشتن قصه برای هر اثر با رعایت موازین علمی دانست به شیوهای که برای گردشگر جذاب باشد.
نورآقایی در عصر حاضر از «میراث دیجیتال» و «میراث زیر آب» به عنوان گونههای نوینی گفت که حفظ و روایت جذابیتهای آنها مستلزم مهارت و دانش روز است.
وی از تجربهی تولید کتاب «اهل کاشانم» گفت؛ به تلاش تیم برای دستیابی به اطلاعات میدانی و کتابخانهای اشاره کرد، دشواریهای تصویرسازیها، اهمیت حفظ صحت علمی، نابسامانی در استخراج از مستندات و …را برشمرد و به اازامات طراحی کتاب، ویژگیهای هر بخش چون بخشهای کاروانسراها و خوراک اشاره داشت.
نورآقایی همچنین از نفش «سهراب سپهری» در انتخاب تم گردشگری کمشتاب برای شهرستان کاشان سخن به میان آورد.
ایشان به اختصاص بخشهایی چون «راز» و «سفرنامه» در سری کتابهای «اهل ایرانم» پرداخت و از درج بخشی در قالب لوکیشن فیلم/ تئاتر در حوزهی فیلمتوریسم گفت.
مسیرهای متعدد طبیعتگردی در محدودهی شهرستان اردکان از دیگر جذابیتهای کتاب «اهل اردکانم» بود که به حضار معرفی شد.
این نشست با تأکید سخنرانان بر تقویت رابطهی صنعت گردشگری، بازار و دانشگاه و سپاسگزاری از حضور علاقهمندان پایان پذیرفت.