سبک زندگی آهسته
نخستین گفتگو از سلسله گفتارهای موزه سرامیک فرزانه با عنوان «سبک زندگی آهسته» به میزبانی سارا کریمان پژوهشگر هنر و آرش نورآقائی مدیرمسئول مجله میراث و گردشگری گیلگمش در عصرانه ۱۸ تیرماه ۱۳۹۹ برگزار شد.
کریمان با اشاره به شعار موزه سرامیک فرزانه با عنوان «موزه‌ای برای زندگی» به لزوم توجه به سبک آهسته زندگی برای کیفیت بهتر زندگی توجه داد و نظر نورآقایی را در این‌خصوص جویا شد.
مدیرمسئول مجله گیلگمش، زندگی آهسته (Slow Life) را محصولی پُست‌مدرن معرفی کرد. او تغییر سبک زندگی به ترتیب پس از رنسانس، انقلاب صنعتی و جنگ جهانی دوم را یادآوری کرد و سبک سریع زندگی و خوراک را پس از این جنگ راهکار جبران خسارات و پیامدهای آنها برشمرد سالها بعد با از بین رفتن دلپذیری خوراک، خوراک آهسته (Slow Food) جذابیت یافت و از آن پس سبک زندگی آهسته هم پدید آمد.
نورآقائی سفر و گردشگری کم‌شتاب (Slow Travel and Tourism)، شهرهای کم‌شتاب (Slow Cities)، درمانگری کم‌شتاب (Slow Medicine)، مُد کم‌شتاب (Slow Fassion)، تناسب اندام کم‌شتاب (Slow Fitness)، موسیقی کم‌شتاب (Slow Music) و … را از جمله تأثیرات این سبک زندگی معرفی کرد و سرعت را به نقل از مهاتما گاندی عامل از دست دادن بسیاری از ره‌‌یافتهای خوب زندگی دانست.
نورآقائی از یک سو خلق تجربه‌های معناگرا و معناهای تجربه‌گرا را با پیروی از سبک آهسته زندگی جذاب و از سوی دیگر امکان تأمین عدالت محیط زیستی را با آن مقدور دانست.
او سبک آهسته زندگی را مجالی معرفی کرد تا پیوندی بین معنا و شکل (فیگور) برقرار شود و در این میان به اهمیت این موضوع در تعابیر استاد آیدین آغداشلو اشاره کرد.
هم‌چنین با اشاره بر نقش سرعت در زندگی مدرن به عنوان عامل ایجاد تغییرات نابهنجار و مخرب آب و هوایی، راهکار اقتصاد کم‌کربن را نمونه‌ای از التزام به سبک آهسته زندگی برشمرد.
او در این بخش از مفهوم Organic Life و شاخصهای آن یاد کرد، به سفر به عنوان سبکی از زندگی پرداخت و اهمیت واکاوی مزایا و معایب این شیوه‌ها را خاطرنشان کرد؛ از منطقه فرهنگی کاشان به عنوان یک مقصد کم‌شتاب نام برد و به نگاه ویژه سهراب سپهری به عنوان یک اندیشمند در این خصوص اشاره کرد.
سارا کریمان در ادامه این گفتگو موزه‌ها را به عنوان بستری برای تأمل و درنگ در مشاهده خواند و بر لزوم صبوری و آرامش در خوانش روایت و قصه‌های مستتر در موزه‌ها تأکید کرد.
نورآقائی با اشاره به موزه‌ها به عنوان معابد هزاره سوم (ر.ک. به /www.nooraghayee.com) درنگ در موزه‌ها را ضرورتی برای کشف معانی و پی‌گرفتن سلوکی دانست که نه تنها در سبک سنتی زندگی ایرانی غالب است بلکه خویشتن را بدون دشمنی با غیر، با خویشتنِ خویش آشتی می‌دهد.
ایشان خلق فرش و صنایع دستی را نمونهٔ بارز این سبک زندگی دانست و بر اثرگذاری و ماندگاری هنرهای فاخر به دلیل مشابه توجه داد.
کریمان ضمن اشاره بر نقش اخبار و اطلاعات در تعیین سبک زندگی امروزی از اهمیت نقش رسانه‌ها و شناساندن نقاط قوت و ضعف سبک آهسته زندگی پرسید.
مدیرمسئول مجله گیلگمش نقش سلبریتی‌ها و اینفلوئنسرها را یادآور شد و آموزش تفکر در خصوص مفاهیم زندگی را وظیفه رسانه.ها تعریف کرد. وی هم‌چنین به نقصان منابع معتبر اطلاع‌رسانی و آموزشی در این زمینه اشاره کرد و از کتاب «سفر و گردشگری کم‌شتاب» (ترجمه مهرناز شفیعیان و حمیدرضا پوربرات ابوزیدآبادی- انتشارات مهکامه) در قالب تنها کتاب مدون در این زمینه به زبان فارسی گفت. ایشان موسیقی سنتی، سلوک تصوف، خوراک و … را از نمونه‌های جریان زندگی کم‌شتاب در ایران معرفی کرد. نورآقائی در ادامه از نقش مؤثر مشارکت در زندگی کم‌شتاب سخن گفت و در این میان زندگی پرشتاب را تهدیدی بر از دست دادن گفتمان، تعامل، معنا، نوستالژی و تجربهٔ زیستی دانست.
کریمان در ادامه این بخش به مقایسه کیفیت و کمیت در دو سبک پرشتاب و کم‌شتاب توجه داد و نورآقائی تناسب کیفیت زندگی منطبق بر زیست‌بوم را تشریح کرد. او در این خصوص از اهمیت آگاهی بر پیشینه سبک زندگی گفت.
نقش سبک آهسته زندگی در حفط و احیای خرده‌فرهنگ‌ها آخرین موضوع این گفتگو بود. سارا کریمان بر این ویژگی در مقابل یکی‌شدنِ ناشی از جهانی‌شدن (globalization) اشاره داشت. نورآقائی نیز سبک آهسته زندگی را واکنشی دانست به کنش همگون‌سازی همه مناظر در همه شهرها.
او تأکید کرد که باید شهرهای صنعتی از شهرهای سنتی تمییز داده شوند و رویکرد اخیر یونسکو در ثبت جهانی دانش بومی، روایت‌ها و مهارت‌ها از جمله اقدامات مؤثر در این راستاست.
نورآقائی هم‌چنین به بازآفرینی ارزش‌ها و اندیشیدن در خصوص آنها توجه داد.
کریمان بر آگاهی به عنوان لازمه انتخاب‌های بهتر در زندگی متعادل‌تر و معنادارتر تأکید داشت و نورآقائی فرصت فلسفیدن را در سبک آهسته زندگی شانسی برای اصلاح غیر مستقیم خود و مزیت این سبک برشمرد.
این گفتار با قدردانی از همراهی علاقه‌مندان پایان یافت.
