سمینار «گردشگری و تحول دیجیتال» برگزار شد

سمینار گردشگری و تحول دیجیتال با حضور فعالان عرصه گردشگری کشور و اساتید دانشگاهی، هشتم مردادماه سال جاری در سالن آمفی تئاتر سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برگزار شد.

مدیرکل دفتر بازاریابی و تبلیغات گردشگری، آغازگر سخنرانی‌های این سمینار بود.

در بازار تک‌محصولی گردشگری دست و پا می‌زنیم.
محمد ابراهیم لاریجانی گفت: با گردشگری تک‌محصول فقط به بازار غرب چسبیده‌ایم و محصولات دیگر مانند گردشگری سلامت، زیارت، عرفان، ادبیات و غیره که می‌تواند در همه طول سال برای تمام استانها مسافر داشته باشد را فراموش کرده‌ایم. ما در یک بازار تک‌محصولی گردشگری دست و پا می‌زنیم و نمی‌خواهیم از این تک‌محصول بودن بیرون بیاییم.
او با اشاره به مفهومی که از دیجیتالی شدن در ذهن تداعی می‌شود، گفت: اگر امروز از خود بپرسیم که مشکل گردشگری کشور چیست، پاسخ می‌دهیم که زیرساخت نداریم. این در حالی است که نداشتن زیرساخت حرف دقیقی نیست چراکه با تعداد زیادی از هتل‌ها و تأسیسات گردشگری روبه‌رو هستیم که بسیاری از آنها با اتاق‌های خالی فعالیت می‌کنند؛ پس مفهوم نبود زیرساخت گسترده‌تر از آن است که بتوان به هتل و تأسیسات گردشگری ارتباط داد. به طور مثال برای گردشگران اروپایی ممکن است زیرساخت نداشته باشیم اما برای سایر گردشگران از جمله گردشگران زیارتی و کشورهای همسایه زیرساخت داریم. با این وجود ضریب اشغال هتل‌ها پایین است و مشکل جای دیگری است. او در این بخش به بحث تبلیغات و معرفی ایران اشاره کرده گفت: می‌پذیرم که در حوزه بازاریابی با مشکل روبه‌رو هستیم اما تبلیغات و معرفی ایران یکی از اجزای بازاریابی است و بازاریابی، چهار رکن از جمله محصول، قیمت، مکان‌های توزیع و تبلیغات را شامل می‌شود.
مدیرکل دفتر بازاریابی و تبلیغات گردشگری خاطرنشان ساخت: اگر نگاهی به حوزه تورهای خروجی داشته باشیم، می‌بینیم که هر چهار رکن بازاریابی در تورهای خروجی عملیاتی شده‌اند اما در تورهای ورودی تک‌محصولی عمل کرده‌ایم و فقط تاریخ و فرهنگ را که شامل پنج استان می‌شود و فقط برای چهار ماه مسافر دارد، ارائه داده‌ایم و محصولی برای هفت ماه دیگر سال و سایر استان‌های‌مان نداریم.

فقط به بازار غرب چسبیده‌ایم.
لاریجانی با تأکید بر آنکه اگر به گردشگری به عنوان یک صنعت نگاه می‌کنیم باید تفکری صنعتی را در این حوزه اعمال کنیم، یادآور شد: طی این سالها شاهد آن بودیم که محصولات صنعتی که تبدیل به یک برند شده‌اند، سعی کردند محصولات متنوعی ارائه دهند اما تاکنون کدام برند هتل‌داری در توسعه محصول خود از همگن و غیرهمگن گرفته تا محصولات افقی و عمودی توسعه داشته‌است. نباید فراموش کرد که محصول جدید، بازار جدید و کشور جدید را به دنبال خواهد داشت؛ باید توسعه محصول داشته باشیم.

هفت میلیون گردشگر حاصل کار صنعت گردشگری نیست.
وی ادامه داد: در واقعیت می‌توان گفت ۲۰هزار نفر گردشگر ورودی داریم و وقتی می‌گوییم تعداد گردشگران ورودی کشور هفت میلیون نفر است، این تعداد حاصل کار دفاتر خدمات مسافرتی نیستند بلکه یا خودشان به کشور آمده‌اند که می‌تواند در حوزه تجاری یا بازرگانی باشد یا به عنوان زائر آمده‌اند.
مدیرکل دفتر بازاریابی و تبلیغات گردشگری در ادامه به بحث قیمت اشاره کرد و گفت: در حوزه گردشگری قیمت بسیار اهمیت دارد و حرف اول و آخر را می‌زند. ایران در حوزه قیمت‌گذاری سفر چه کارهایی انجام داده است؟ ما می‌گوییم مقصدی ارزان هستیم این در حالی است که سفر یک هفته‌ای گردشگر چینی به ترکیه ۶۰۰دلار و همان سفر به ایران ۱۴۰۰دلار تمام می‌شود. حتی ترکیه برای عراقی‌ها ۳۷۰دلار و سفر به ایران برای عراقی‌ها ۴۵۰تا ۶۲۰دلار می‌شود. اینجاست که مشخص می‌شود طی این سالها سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به حوزه قیمت‌گذاری‌ ورود نکرده و نتوانسته آن را کنترل کند.
کانال‌های توزیع و فروش یکی دیگر از مباحثی بود که لاریجانی به آنها اشاره کرد و گفت: در تورهای خروجی محصولات زیادی پیش‌ روی گردشگران قرار می‌گیرد و قیمت‌ها نیز بسیار ارزان هستند این در حالی است که در حوزه تورهای ورودی کانال توزیع سفر نداریم و اگر کسی هم بخواهد به این حوزه ورود کند توسط برخی افراد با خاک یکسان می‌شود چراکه آنها معتقدند فقط خودشان باید در این بازار فعال باشند. می‌توان گفت برخی آدم‌های منسوخ و قدیمی این کانال را در دست گرفته‌اند.
مدیرکل دفتر بازاریابی و تبلیغات گردشگری خاطرنشان کرد: نباید فراموش کرد که تور ترکیه در ایران را آژانس‌های ایرانی می‌فروشند نه آژانس‌های ترکیه‌ای اما ما سعی داریم تورهای ایران را در کشورهای خارجی توسط آژانس‌های ایرانی بفروشیم. این به معنای نقص شبکه توزیع در این حوزه است. حتی در حوزه تبلیغات نیز شاهد آن هستیم که آژانس‌ها هستند که تورهای ترکیه را در ایران تبلیغ می‌کنند چراکه قطعا تلویزیون ما تور ترکیه را تبلیغ نمی‌کند. بنابراین در این حوزه نیز نتوانسته‌ایم درست عمل کنیم.
وی خاطرنشان کرد: برخی از افراد منافع شخصی و گروهی خود را به منافع ملی ترجیح می‌دهند حتی با استارتاپ‌ها و ویزای الکترونیک مخالفت می‌کنند چراکه معتقدند بخشی از درآمدهایشان از طریق ویزافروشی حاصل می‌شود. این در حالی است که در حوزه دیجیتال نیازمند توجه ویژه به هر چهار رکن بازاریابی هستیم و همه این ارکان باید به اپلیکیشن تبدیل شود. ما با فعالیت محدود و سنتی در حوزه گردشگری روبه‌رو هستیم که بلای جان گردشگری شده‌است.
بخش دوم سخنرانی‌ها با معرفی سایت ویزیت ایران و توسط علی جعفری ارائه شد.
رئیس اداره فن‌آوری اطلاعات و فضای مجازی کانون جهانگردی و اتومبیل‌رانی با تأکید بر اهمیت افزایش کیفیت سرویس‌دهی در جذب گردشگر، گفت: در عصر ارتباطات، تحول دیجیتالی، زیباترین رویای حوزه گردشگری‌است و همسو شدن با این تحول، سهولت سفر و کاهش هزینه‌ها را به همراه می‌آورد. 
در ادامه علی جعفری به تشریح عملکرد سایت ویزیت ایران پرداخت و گفت: به دنبال توافقنامه بین معاون ریاست جمهوری و کانون جهانگردی و اتومبیل‌رانی ایران از آذرماه سال ۱۳۹۷به مدت سه سال، مسئولیت راه‌اندازی پرتال جامع گردشگری با عنوان ویزیت ایران را بر عهده گرفته به طوری که بر اساس ساختار موجود این سایت به گردشگران داخلی و خارجی اطلاعات تخصصی در حوزه گردشگری ارائه می‌دهد.
جعفری افزود: یکی از گزینه‌های محبوب این پورتال ارائه پیشنهاد مسیرهای سفر یک الی پنج روزه است و همچنین پیشنهادهای فصلی هم در اختیار مخاطبان قرار می‌گیرد.
وی گفت : در حال حاضر بالغ بر پنج هزار و ۵۰۰عنوان محتوای انگلیسی در سایت ویزیت ایران بارگذاری شده و به زودی زبان چینی نیز به این سایت اضافه خواهد شد.
رئیس اداره فن‌آوری اطلاعات و فضای مجازی کانون جهانگردی و اتومبیل‌رانی خاطر نشان کرد : سایت ویزیت ایران تا پایان سال جاری، بالغ بر پنج هزار و ۳۰۰عنوان محتوای انگلیسی تولید خواهد کرد که به طور حتم مطالب سایت بر میزان آگاهی گردشگران خارجی در انتخاب نقاط دیدنی ایران تأثیر قابل قبولی به همراه خواهد داشت.

سمینار تخصصی گردشگری و تحول دیجیتال در ادامه میزبان حضور مجید حسینی‌نژاد، مدیرعامل سایت فروش آنلاین علی بابا بود.
آیا بسترهای قانونی اجازه تحول دیجیتالی را می‌دهند؟
وی با تأکید بر اینکه تحول دیجیتال به معنای بهبود مستمر با تغییر نیست، گفت: تحول دیجیتال، انقلاب و دگردیسی در جریان گردشگری دیجیتال بوده و این روند همان روند تبدیل شدن یک کرم به پروانه است.
حسینی‌نژاد با طرح این پرسش که آیا بسترهای قانونی، اجازه تحول دیجیتالی را می‌دهند، گفت: باید در عمل دید که تا چه اندازه انجام کارهای جدید امکان‌پذیر است و بسترهای قانونی آن فراهم شده است.
این فعال عرصه گردشگری ایران خاطرنشان کرد: حقیقت آن است که همه ما مفهوم تحول را دوست داریم اما اگر تحول دیجیتال به کاهش واسطه‌گری در دنیای گردشگری منجر شود آیا اصناف، انجمن‌ها و نهادها باز هم اجازه ظهور و بروز این تحول را در عرصه گردشگری می‌دهند؟
مدیرعامل سایت فروش آنلاین علی بابا افزود: حقیقت آن است که اگر با نگاه قدیمی به سراغ موضوعات جدید برویم نتایج قدیمی بدست می آید. از این رو در عرصه تحول دیجیتالی به ویژه در حوزه گردشگری باید بسترهایی مهیا شود که در این صنعت منافع جامعه و منافع ملی هم‌سو باشد و فضای توانمندسازی برای تحول دیجیتال مهیا شود تا این تحول امکان به ثمر رسیدن داشته باشد.

سمینار تخصصی گردشگری و تحول دیجیتال همچنین میزبان امیرعلی مهاجر ، معاون ارشد اجرایی اسنپ تریپ بود.
او تحول دیجیتال در دنیای گردشگری، فرصتی برای رونق صنعت توریسم در ایران را مورد بررسی قرار داد.
مهاجر در این سمینار، سفر را موتور اقتصادی دنیا عنوان کرد و گفت: در حالیکه در بررسی سه کشور ایران، ترکیه و مصر، کشور ما از نظر جاذبه‌های جدید ، ارزان بودن و امنیت بالا در رتبه نخست است و دارا بودن ۲۳جاذبه گردشگری ثبت جهانی آن از جمع جاذبه‌های گردشگری ترکیه و مصر بیشتر است اما سهم بازار ترکیه از صنعت گردشگری ۴۲میلیون مسافر است، سهم مصر به ۱۱میلیون مسافر رسیده و سهم ایران تنها ۷میلیون مسافر است.
وی با بررسی الگوهای سفر توریست‌های چینی گفت: این الگوها نشان می‌دهد در بین گردشگران چینی تقسیم‌بندی از گردشگر تازه‌کار ، انفرادی، متبحر، بلندپرواز، در جستجوی ارزش‌های ناب ، کوله‌گرد و گردشگر در آرامش وجود دارد که باید برای جذب هر کدام از این نوع گردشگران برنامه‌ریزی کرد.
معاون ارشد اجرایی اسنپ تریپ با اشاره به اینکه در حال حاضر پاریس بیشترین سهم جذب گردشگر چینی را دارد، افزود: بررسی روش‌های جذب گدشگر در تحول دیجیتالی امکان‌پذیر است. یک بررسی ساده نشان می دهد که گردشگران چینی به نقاطی علاقه‌مند هستند که سایر گردشگران چین درباره آن‌ها مطالبی را ارائه داده باشند اما در یکی از اصلی‌ترین سایت‌های نظرسنجی تنها پنج عنوان از ایران وجود دارد در حالیکه ۴۷عنوان از کشور همسایه یعنی ترکیه قرار داشت که ۱۲۰۰نفر برای آن پیشنهاد و نظر گذاشته بودند در حالیکه برای مطالب ایرانی فقط ۳۶نظر وجود داشت.
مهاجر با تأکید بر اهمیت بهره‌گیری از ابزارهای دیجیتال در جذب گردشگران خارجی گفت : در حال حاضر سهم ایران از بازار گردشگری مسافران چینی ۱۲۰هزار مسافر است که اگر این میزان به ۶۰۰هزار  افزایش یابد، بالغ بر یک میلیارد و ۲۰۰میلیون دلار ارزآوری به همراه خواهد داشت اما این امکان بدون دستیابی صنعت گردشگری به تحول دیجیتالی امکان‌پذیر نیست.

تکنولوژی‌های آینده در صنعت گردشگری، عنوان آخرین سخنرانی این سمینار بود. مسیح نبی‌زاده، مدیر بازاریابی دیجیتال آژانس آنلاین ایران روت، به چگونگی تحول المانهای حوزه گردشگری پرداخت.
‌او در این بخش و تجربه مشتری، چابکی در عملیات، فرهنگ سازمانی، یکپارچگی تکتولوژیکی و لزوم پرورش سازمان برای توسعه تکنولوژی و توسعه شیوه بهره‌گیری از تکنولوژی تأکید کرد.

در ادامه این سمینار دو پنل تخصصی تخصصی «تغییرات و تحولات گردشگری در عصر دیجیتال» و «مشاغل در عرصه گردشگری دیجیتال» به ترتیب با حضور جعفر پاپیری، عطا فرزام‌نیا و سارا سادات مکیان، زاهد قادری، علی ناطقی و امیرعلی مهاجر برگزار شد.
طی این پنل‌ها چالش‌های حوزه دیجیتال ، بررسی سهم سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در بسترسازی ، نحوه بهره‌مندی از تحول دیجیتال در جذب گردشگر‌‌، سهم رسانه‌ها در آگاهی‌بخشی نسبت به اهمیت تحول دیجیتال در صنعت گردشگری و تحولات آینده در حوزه گردشگری مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
مدیریت این دو‌ پنل را مدیرمسئول و صاحب امتیاز مجله گیلگمش، آرش نورآقایی به عهده داشت.
سمینار تخصصی گردشگری و تحول دیجیتال با همکاری سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، کانون جهان‌گردی و اتومبیل‌رانی جمهوری اسلامی ایران، کانون انجمن‌های صنفی راهنمایان گردشگری سراسر کشور، انجمن صنفی راهنمایان گردشگری تهران و مجله گیلگمش برگزار شد