نشست ششم از کورهراه تا شاهراه؛ تحولات تزئینات معماری ایران، از دوره ساسانی به دوره اسلامی
فصلنامه گیلگمش در نشست ششم از سری نشستهای از کورهراه تا شاهراه، میزبان جناب دکتر کیانوش معتقدی بود. این نشست یکشنبه ۱۸ آذرماه برگزار شد. اهمیت توجه و روایت منصفانه هنر و معماری ایران درآمدی بر آغاز این گفتگو بود. سپس بر نحوه شکلگیری تفکر تزئین در دوره ساسانی و تداوم تأثیر این رویکرد تا حدود ۵ قرن بعد اشاره شد.
در ادامه، اهمیت ثبات اجتماعی و اقتصادی کشور و حمایت همهجانبه حکومتها از هنر به عنوان مهمترین عوامل مؤثر در تبلور و نامیرایی آن مورد توجه قرارگرفته و بر هنر مدیریت پروژه و کار تیمی در معماری ایران باستان تأکید شد.
کیانوش معتقدی، کسب دانش تاریخ هنر را در کنار تاریخ سیاسی، اجتماعی از مهمترین ابزار برای یک راهنمای گردشگری موفق عنوان کرد.
معرفی شاخصترین نقشبرجستههای دوره ساسانی، روند بهکارگیری هنر تصویرگری از دوره ساسانی تا دوره اسلامی بخش دیگر مطرحشده در این نشست بود.
تزئینی بودن و تناسب و تقارن مهمترین ویژگیهای هنرایرانی برشمرده شد و هندسه اسلامی با توجه بر تقسیمبندی و استفاده از نقوش دایره و نگارههای گیاهی مورد واکاوی قرارگرفت.
انتقال نقشمایهها از سطوح بزرگ به ظروف، پارچه و تذهیب در دوره اسلامی مورد توجه واقع گشته و بر نقش کتیبهها به عنوان یکی از اجزای اصلی تزئینات در این دوره تأکیدشد. سیر تحول خط از کوفی به ثلث و نسخ و استفاده از آرایههای تزیینی در خوشنویسی این کتیبهها از دیگر موارد مطروحه بود.
هنر دوره ایلخانی به عنوان آغازگر رنسانس هنرایران و بهرهمندی از وزرای شایسته در این عصر معرفی شد و بر اوج رونق هنر گچکاری در این دوره توجه داده شد.
در بخش پایانی این نشست هنر دورههای صفوی و قاجار مورد بحث واقع شده، تأثیر متفاوت هنر غرب بر این دو سلسله تشریح و کاشی هفترنگ به عنوان هنر همهگیر در این سرزمین معرفی شد.