تجربههای سفرنوشت؛ چگونه سفر، سفره دلمان را برای «نگاشتن» باز میکند؟!
شامگاه ۱۱ فروردین ۱۳۹۹، به میزبانی احسان هرندیزاده در شبکه مجازی اینستاگرام، محفلی برپا شد تا آرش نورآقائی از تجربههای سفرنوشت بگوید؛ از اینکه چگونه سفر، سفره دلمان را برای نگاشتن باز میکند.
ریشهشناسی و ارتباط «سفر» و «سفره» مقدمهای بود برای ورود به این گفتار و خلاصه کلام اینکه «سفره» در «سفر» و برای خوردن خوراک سفر، گشوده میشدهاست.
آرش نورآقائی در بخش آغازین از معنای سفر به مثابه راهکاری برای فراموش کردن روزمرهگی و ایجاد دغدغه جدید در زندگی سخن گفت. او معنای سفر یا ادراک مسافر را همان چیزی خواند که میتواند موجب باز کردن سفره دل و نگاشتن آنچه در دل میگذرد، شود؛ این نگارش بنا بر روحیه، مهارت، دانش و بینش فرد صور مختلفی خواهد داشت که سفرنامهنویسی تنها یکی از انهاست.
با این رویکرد، آرش نورآقائی سفر را همارز با کنسرت موسیقی تعبیر کرد. چراکه دریافت مسافر از سفر مشابه برداشت شنونده کنسرت موسیقی و به فراخور اوست.
او در ادامه از هنرمندانی نام برد که برای الهامگرفتن و تبلور خلاقیت خود، سفر میکردند؛ ریچارد اشتراوس (موسیقیدان)، پل گوگن، ونسان ونگوگ، دیهگو ولاسکوئز، کلود مونه و پابلو پیکاسو (نقاش)، فردریش نیچه (فیلسوفِ نویسنده)، هنری ماتیس (نقاش و مجسمهساز) و آلبرشت دورر (نقاش و حکاک) از جمله این افراد برشمرده شدند.
تأثیر سفر شاهان و دربار از دوران قاجار به بعد در هنر و معماری ایران در آثاری نظیر کاشیکاری و بنای شمسالعماره نیز مورد توجه قرار گرفت.
آرش نورآقائی در ادامه این بخش به تأثیر سفر، تغییر در جهانبینی و ایدئولوژی و تولید محتوایی درخورِ این ادراک در قالب »نگاشتن» پرداخت.
ایتالو کالوینو، نویسنده سهگانه «نیاکان ما» (شامل شوالیه ناموجود، ویکنت دونیمشده و بارون درختنشین)، سفرنگار خلاق دیگری بود که در این گفتمان معرفی شد. جذابیت و خلاقیت او در سفرنگاری در کتاب «شهرهای بینشان (نامرئی)» و نمادشناسی که در فصول مختلف این کتاب به تصویر کشیده شده، نهتنها معرف تخیل اوست بلکه ارتباط او و راهنمای خود (مارکو پلو) را به زیبایی نمایان میسازد.
در این بخش روایت دلنشین و وصف ناب ایتالو کالوینو در سفر به ایران از تخت جمشید، محراب الجایتو و هفتپیکر نظامی نیز یادآوری شد.
عجایبنامهها از جمله «کتاب عجایب ایرانی» نوشته پرویز براتی و روایاتی از استاد سخن، سعدی در این باب از دیگر سفرنوشتهای جذاب معرفی شدند.
نورآقائی بر اهمیت پرورش خلاقیت، تحلیل عمیقتر و لزوم تولید سفرنگاریهای جذاب تأکید کرد.
او این گفتگو را با خوانش نمونههایی از سفرنوشتهای خود از شهر آمستردام، کشور استرالیا و استان خوزستان و یک داستانک به پایان رساند.