مهمان‌نوازی برند گردشگری ایران
به مناسبت روز جهانی موزه و هفته گرامیداشت موزه‌ها، انجمن صنفی راهنمایان استان تهران، نشست سه‌شنبه اول خردادماه را به موضوع “راهنمایان، روایت گر موزه ها” اختصاص داد. انجمن در این نشست، میزبان سید محمد بهشتی، رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بود.
گزارش مریم ستاری را از این برنامه را بخوانید:
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی توضیح داد از آن هنگام که پس از جنگ‌های جهانی در اروپا، سران کشورها بر آن شدند زبان مشترکی در این قاره رواج دهند و به مدد سفر و گردشگری مرهمی بر زخم انسان پس از جنگ های بی پایان و میلیون ها قربانی جنگ گذارند، گردشگری به صنعت تبدیل شد.
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یادآور شد که انصاف نیست که گردشگری به عنوان ابزار ارزآوری و اشتغال‌زایی تلقی شود بلکه گردشگری مزرعه‌ایست که به واسطه آن می‌توان گندم صلح را درو کرد و کاه ارز و اشتغال را در گوشه‌ای از آن انباشت. آنچه ثمره این گیاه نحیف آشفته در طوفان‌های سیاسی است، شناخت انسان‌ها از همدلی و مهربانی یکدیگر است و در نتیجه، داشتن جهانی امن.
روی سخن مهندس بهشتی در این سخنرانی با راهنمایان گردشگری است و رسالتی مهم را بر عهده راهنمایان این سرزمین می‌داند و افزود: راهنمایان سفیران ایران هستند و فقط به همت، دلسوزی و آگاهی آن‌هاست که گردشگری پیله تجاری خود را می‌شکافد و آن زمان است که زیبایی‌های شگرف ایران به نمایش درمی‌آید؛ همچنین به کمک راهنمایان است که زیبایی صفات فرهنگی ما از تاریخ ، هنر ، شعر و ادب ایرانی به عمق جان گردشگر می‌نشیند.
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی اگرچه نخستین ابزار راهنمایان را برای روایت این زیبایی قصه‌گویی و روایتگری می‌داند؛ اما همچنین خاطر نشان می‌کند که ابعاد وسیع این زیبایی فقط در قالب روایت و داستان جای نمی‌گیرد. آن‌چنان که مولانا می‌گوید، “قافیه و مغلطه را گو همه سیلاب ببر”.
از نظر مهندس بهشتی، روایتگری و سایر استانداردهای مرسوم در دیگر کشورها برای نشان دادن تمام زیبایی ایران اگرچه لازم است، اما کافی نیست. پس چاره کار چیست؟
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی گفت: راهنمای ایرانی باید از بند قافیه و بند ها رها شود. چاره کار ساده است. باید ایرانی بود و در مقام میزبان رسم میهمان‌نوازی ایرانی را به جای آورد و بدین‌سان تجربه‌ای شگرف را برای میهمان رقم زد. باید در مقام میزبان در را به میهمان گشود و او را با تمام چیزهایی که ایرانی را می‌سازند عجین کرد. همچنین باید آن رندی را که حافظ از آن می‌گوید و در ژن تک تک ایرانی‌ها هنوز هست، نشان داد و چه بسا این رندی همان است که بقای ایرانی را از میان حمله‌های اعراب، مغول‌ها و افغان‌ها و غیره ممکن کرده است.
سید محمد بهشتی ادامه داد: راهنما باید دری به اندرونی و بیرونی و اتاق شاه نشین بگشاید، آنجا که تزییناتش هوش از سر بیننده می‌برد. شاه‌نشینی که نه فقط در کاروانسراها و خانه‌های سنتیی وجود داشت و امروز از کالبد فیزیکی معماری بی‌معنای مدرن حذف شده؛ اما هنوز در افکار ایرانیان و حتی در آپارتمان‌های کوچک حضور دارد. هنوز زیباترین ظروف خانه ، بهترین خوراک و بهترین مکان برای مهمان است . مهمانی که همیشه در فرهنگ ایرانی عزیزترین بوده و هست.
راهنما و خلق تجربه مهمانوازی ایرانی
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی گفت: باز این راهنما یا بهتر بگویم میزبان ایرانی است که گردشگر که نه، بلکه میهمان خود را به تو در توی اندرونی‌های خانه‌های سنتی‌مان دعوت می‌کند. راهنما از پیچیدگی‌های ذهن، فلسفه و عرفان ایرانی می‌گوید که به اندازه معماری این مرز و بوم درهم تنیده است. صورت این پیچیدگی‌ها از بیرون محجوب و از درون اغوا کننده است به قدری که می‌توان در ادبیات و حکایت‌های ایرانی غرق و سیراب شد.
سید محمد بهشتی در پایان گفت: بی‌جهت نیست که بیشتر گردشگران در بدو ورود نگاهی پر از تردید دارند، اما هنگام خروج شگفت زده‌اند و وقتی از او می‌پرسیم ایرانیان را چگونه یافتی به یقین پاسخ خواهیم شنید: مهمان نواز. حال برماست که این صفت را به برندی ایرانی تبدیل کنیم و بستری فراهم کنیم که گردشگر نه فقط برای دیدن ابنیه تاریخی کشور که برای تجربه‌ای منحصربه‌فرد پا به ایران بگذارد. برای تجربه مهمان‌نوازی ایرانی که این یک قلم فقط در این سرزمین یافت می‌شود.
